Бајден против Трамп: Каде трката би можела да се победи или загуби?
Прелиминарната трка за републиканците не е официјално завршена, но без очигледен пат до победата на Ники Хејли, се појавува пресметка на општите избори меѓу двајца веќе добро познати противници.
Американците го очекуваат официјалното објавување на кандидатите од двете партии, иако веќе во јавноста е јасно дека САД ги очекува нова трка меѓу поранешниот претседател Доналд Трамп и актуелниот Џо Бајден, пишува Би-Би-Си.
Натпреварот меѓу Џо Бајден и Доналд Трамп ќе биде единствен во модерната историја на САД како реванш меѓу актуелниот претседател и неговиот непосреден претходник.
„Да се кандидираат двајца претседатели ја менува природата на трката. Ова е споредба, а не само референдум за актуелниот претседател. Нема да има празни ливчиња на овие избори“, вели Тод Белт, професор по политика на Универзитетот Џорџ Вашингтон.
Контрастот ќе биде едноставен, објаснува Шон Спајсер, кој работел како секретар на Трамп и пред тоа работел за Републиканскиот национален комитет.
„За оние луѓе кои велат, добро, за време на Трамп, неговите политики го направија мојот живот подобар, посигурен, ја подобрија економијата и нашите заедници, нема воопшто да се двоумат“.
Кампањата на Трамп ги има сите мотиви да го нападне Бајден, делумно за да го одвлече вниманието од неговите сопствени слабости – вклучувајќи ги неговите правни проблеми, неговата реторика за поделби и неговите обиди да ги поткопаат резултатите од изборите во 2020 година, што придонесе за нападот во јануари 2021 година во американскиот Капитол.
Но, Бајден има и клучни слабости, се бори да ги продаде своите достигнувања во првиот мандат и се обидува да ја убеди јавноста дека има енергија за кампањата и за вториот мандат.
Веќе во оваа претседателска трка тој го прикажува својот претходник како надвор од контрола и закана за Америка и за самата демократија.
„Обично, тоа е она што го правите кога се кандидирате против некој кој е непознат во политиката. Но, еве, имате некој кој е многу добро познат и само се обидувате да докажете дека тој е голем ризик“, вели Сузан Естрих, демократска авторка и аналитичарка која раководела со претседателската кампања на Мајкл Дукакис во 1988 година.
Тоа е реванш што малкумина Американци велат дека го сакаат, но тоа е претседателски избор што во овој момент изгледа речиси сигурно дека ќе го добијат.
Неизвесна трка на мала мапа
Рејтингот на Бајден продолжува да слабее на опасно ниво за актуелниот претседател. Сепак, перцепциите на јавноста за Трамп се исто така негативни.
Според сите индикации, општите избори во ноември ќе бидат тесни. Националните анкети покажуваат дека двајцата кандидати се или еден до друг или Трамп има мала предност.
Но, на почетокот на трката тие се од ограничена корисност, со оглед на природата на американската политичка карта. Додека Американците ќе се упатат кон гласачките места низ целата нација, оваа трка повторно ќе се решава само во неколку држави.
Најважните држави што би можеле да одат на кој било начин оваа година ги вклучуваат Висконсин, Пенсилванија и Мичиген во таканаречениот ‘рѓосувачки појас, заедно со Аризона и Џорџија, две држави во кои Бајден ги преврте демократите во 2020 година. Невада исто така се смета за битна, но нејзината мала популација ја прави помалку вредна награда за кандидатите.
Неколку држави кои беа бојни полиња во претходните изборни циклуси се излизгаа од оваа карта – Флорида и Северна Каролина во последно време беа републикански тренд, додека Вирџинија и Колорадо се чини дека се поцврсто демократски.
Така, додека националните анкети обезбедуваат храна за политичките коментатори, многу помала подгрупа гласачи на крајот ќе бидат оние кои се важни.
Анкетите во ноември кои покажаа дека Трамп напредува во овие клучни држави предизвика тревога кај некои демократи, но анкетите една година по изборите не се нужно точни предвидувачи за исходот.
Економијата (повторно)
Кога станува збор за тоа, Американците имаат тенденција да гласаат размислувајќи за својот паричник на националните избори – за владејачката партија во добри времиња и за опозицијата во лоши времиња.
Еден од факторите што го прави предизвик да се предвиди 2024 година е тоа што, во целина, економските показатели се позитивни.
Економијата на САД стабилно расте. Невработеноста е близу рекордно ниско ниво. Берзата достигнува рекордни височини. А сепак американските гласачи и понатаму имаат мрачен поглед на нивната економска ситуација.
Дел од ова може да се припише на неколкугодишната висока инфлација и постојаните високи трошоци за домување во многу делови на САД. Продажбата на домови во САД падна на најниско ниво во речиси 30 години.
На забавата по победата на Трамп во Ајова, беа прикажани графики кои покажуваат како зголемените каматни стапки на станбените хипотеки за време на администрацијата на Бајден ги зголемија месечните плаќања. Сепак, има некои неодамнешни знаци на надеж за Бајден.
Довербата на потрошувачите, измерена со истражување на Универзитетот во Мичиген, достигна највисоко ниво од јули 2021 година. Инфлацијата и цените на бензинот паднаа. Има уште многу време за гласачите да се предомислат за состојбата на американската економија.
Трамп ќе тврди дека работите биле подобри кога тој бил на функцијата.
Според Спајсер, економијата – како и криминалот – е главен проблем и многу Американци сè уште не веруваат дека нивната секојдневна ситуација е подобрена.
Бајден ќе се спротивстави дека САД ја пребродија економската бура по пандемијата подобро од речиси која било друга земја во светот и дека неговата економија го подобри животот на вработените Американци.
Абортусот и миграцијата
Кампањата на Бајден ќе се обиде да ги убеди гласачите дека Трамп е одговорен што абортусот стана нелегален или значително ограничен во десетици држави, иако поранешниот претседател се обиде да ја ублажи својата позиција по ова прашање.
Откако Врховниот суд на САД, со помош на тројца судии назначени од Трамп, го отфрли 50-годишниот преседан со кој се дава право на абортус како уставна заштита, демократите уживаат голема поддршка за ова прашање.
Бајден и заменик-претседателката Камала Харис неодамна одржаа предизборен настан во Северна Вирџинија, фокусиран тесно на ова прашање.
„Абортусот се покажа како многу помоќен проблем отколку што многу луѓе мислеа дека ќе биде“, вели Естрих. „Секаде каде што беше на гласачкото ливче, позицијата за промена победи“.
Ако абортусот е изборното прашање што демократите ќе се обидат да го подигнат во главите на гласачите, Трамп и конзервативците ќе го прават истото за имиграцијата.
Граничните премини достигнаа историски максимум во декември со 249.785 апсења на мексиканската граница – 31% повеќе од ноември и 13% повеќе од декември 2022 година, претходниот рекорд.
Овој масовен прилив на недокументирани мигранти и баратели на азил на моменти ги преплави владините капацитети за обработка и ги затегна програмите за социјални услуги во поголемите градови оддалечени илјадници километри.
Анкетите покажуваат дека имиграцијата е главното прашање за поголемиот дел од базата на Трамп – и извор на слабост за претседателот и поделеност меѓу демократите.
Напорите за решавање на проблемот во Конгресот се покажаа неуспешни, во не мал дел затоа што Трамп вршеше притисок врз републиканците да го блокираат компромисното законодавство до по изборите.
„Администрацијата на Бајден го загуби аргументот за безбедноста на нашата јужна граница“, вели Спајсер. “Готово е.”
Други прашања, исто така, може да бидат фактор во претстојната претседателска трка, вклучувајќи ги стапките на криминал во САД, животната средина и климатските промени и надворешната политика.
Војната во Газа, особено, може да биде постојана главоболка за Бајден, бидејќи поддршката на администрацијата за Израел ги налути некои демократи, вклучително и поголем процент од младите гласачи чиј одѕив во ноември може да одлучи за изборите.